ไขข้อสงสัย พนักงานมาสาย นายจ้างหักเงินได้ไหม?
ปัญหา พนักงานมาสาย เกิดขึ้นได้กับทุกองค์กร และหลายครั้งที่นายจ้างมักใช้วิธี “หักเงินเดือน” เพื่อเป็นบทลงโทษ แต่การกระทำเช่นนั้นอาจขัดต่อ กฎหมายแรงงานไทย อย่างชัดเจน ซึ่งบทความนี้จะพาไปทำความเข้าใจสิทธิและหน้าที่ของทั้งนายจ้างและพนักงาน โดยเฉพาะในกลุ่ม มนุษย์เงินเดือน ที่อาจเคยเจอหรือกังวลเรื่องนี้มาก่อน
กฎหมายแรงงานไทย: หักเงินเพราะมาสาย ทำได้หรือไม่?
ตาม พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 76 ระบุว่า ห้ามหักค่าจ้าง ของลูกจ้างไม่ว่าด้วยเหตุผลใดก็ตาม ยกเว้นในกรณีที่กฎหมายกำหนดไว้ชัดเจน การหักเงินเพราะพนักงานมาสาย จึงถือเป็นการกระทำที่ ผิดกฎหมาย นายจ้างมีหน้าที่คืนเงินที่หักไป พร้อมดอกเบี้ยร้อยละ 15 ต่อปี หากถูกฟ้องร้องหรือร้องเรียน
“No Work No Pay” วิธีจัดการพนักงานมาสายแบบถูกกฎหมาย
แม้จะหักเงินไม่ได้โดยตรง แต่นายจ้างสามารถใช้หลักการ “ไม่ทำงานไม่จ่ายค่าจ้าง” ได้ โดยคำนวณเงินเดือนตามเวลาทำงานจริงของพนักงาน แต่ต้องทำ ข้อตกลงไว้ล่วงหน้าเป็นลายลักษณ์อักษร ตามมาตรา 77 เพื่อให้ถูกต้องและมีผลทางกฎหมาย
ตัวอย่าง:
พนักงานเงินเดือน 20,000 บาท มาสาย 100 นาที คำนวณเป็นค่าจ้างที่ไม่ต้องจ่าย = 1.39 บาท × 100 นาที = 139 บาท พนักงานจะได้ 19,861 บาทในเดือนนั้น
แนวทางทางวินัย: วิธีที่ยุติธรรมและปลอดภัย
แทนที่จะหักเงิน นายจ้างสามารถใช้ แนวทางทางวินัยแบบก้าวหน้า ได้ เช่น
- ตักเตือนด้วยวาจา
- ตักเตือนเป็นหนังสือ
- พักงานโดยไม่จ่ายเงิน
- เลิกจ้าง (หากทำผิดซ้ำหลายครั้ง)
โดยทั้งหมดนี้ต้องอยู่ภายใต้ “ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน” ที่องค์กรกำหนดอย่างชัดเจน และเปิดเผยต่อลูกจ้าง
ทางเลือกเชิงบวก: บริหารจัดการแบบใหม่ ลดปัญหามาสาย
การสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดีสามารถลดปัญหา พนักงานมาสาย ได้มาก เช่น
- การใช้เวลาทำงานที่ยืดหยุ่น (Flexible Hours)
- ทำงานจากที่บ้าน (WFH)
- ให้เบี้ยขยันหรือรางวัลสำหรับผู้ตรงเวลา
- การอนุญาตให้ “สะสมชั่วโมง” เพื่อชดเชยเวลาที่ขาด
สรุป: พนักงานมาสาย นายจ้างหักเงินไม่ได้ แต่บริหารได้
สำหรับนายจ้าง การหักเงินเมื่อพนักงานมาสาย ไม่ใช่ทางออกที่ถูกกฎหมาย แต่สามารถใช้หลัก “ไม่ทำงานไม่จ่ายค่าจ้าง” พร้อมทั้งใช้มาตรการวินัยที่เหมาะสม และแนวทางการจัดการแบบยืดหยุ่น จะช่วยให้องค์กรอยู่ได้อย่างสมดุลระหว่างกฎหมายและประสิทธิภาพงาน
สำหรับ มนุษย์เงินเดือน การรู้สิทธิของตนเองก็สำคัญไม่น้อย เพื่อป้องกันการถูกละเมิดจากนายจ้างโดยไม่รู้ตัว
